Water op Kort Rapenburg stroomt dichterbij

Water hoort bij Leiden. Door de eeuwen heen is veel water verloren gegaan, of uit het zicht verdwenen. Dat is jammer voor de beleving van onze historische binnenstad. Het college van burgemeester en wethouders heeft bij het vaststellen van de Kaderbrief geld gereserveerd om het terugbrengen van water op het Kort Rapenburg dichterbij te brengen. Als straks ook de gemeenteraad instemt kan de historische gracht worden teruggebracht, als onderdeel van het project Groene Loper Stadentree.

Diverse partijen in de stad zien het Kort Rapenburg graag weer als gracht. Wellicht de grootste ambassadeur om de gracht weer in ere te herstellen is het Waterambacht Leiden. De gemeenteraad heeft dit idee omarmd in de Agenda Autoluwe Binnenstad en met een motie gevraagd dit op haalbaarheid te onderzoeken. Het onderzoek naar de haalbaarheid is opgenomen in de Erfgoeddeal Klimaatbestendige stad. Het doel van dit onderzoek was het antwoord geven op de vraag of het idee haalbaar is, en of er draagvlak voor is in de stad.

Wethouder Ashley North (Klimaat, Mobiliteit en Financiën): “Ik ben trots op het meedenktraject dat is doorlopen. De stad heeft haar voorkeur kenbaar gemaakt en daar hebben wij naar geluisterd. Een keuze voor het herstel van Leidse historie. Nu is het aan de gemeenteraad.”

Haalbaar en wenselijk

De bussen rijden straks niet meer over het Kort Rapenburg. Daardoor ontstaat ruimte om de gracht terug te brengen. De gemeente heeft dit op haalbaarheid en wenselijkheid onderzocht. Haalbaarheid gaat over techniek en kosten, en wenselijkheid over hoe bewoners, ondernemers, gebruikers en belangenverenigingen hiernaar kijken.

Er is een bijeenkomst georganiseerd en er is een vragenlijst op doemee.leiden.nl gepubliceerd. Iedereen mocht meedenken over drie varianten.
Variant 1: Er komt geen water op het Kort Rapenburg, we gaan wel vergroenen.
Variant 2: Water terugbrengen op het Kort Rapenburg maar niet doorvaarbaar maken (huidige doorvaarthoogte is 60 cm en doorvaartbreedte is circa 3.
Variant 3: Water terugbrengen op het Kort Rapenburg en ook doorvaarbaar maken (doorvaarthoogte is circa 1.20 – 1.35 m en doorvaartbreedte is circa 3 m.).

Haalbaar

Uit het haalbaarheidsonderzoek blijkt dat het technisch mogelijk is om het Kort Rapenburg open te graven en een gracht terug te brengen. Wel moet hiervoor het riool worden aangepast. De aanleg van een doorvaarbare gracht vergt de hoogste investering (geraamde kosten ca. € 15,5 miljoen) en brengt de meeste ruimtelijke ingrepen met zich mee, waaronder het ophogen van bruggen en aanpassingen van de Gijselaarsbank (rijksmonument). Een groene variant zonder water heeft de laagste kosten (ca. € 2 miljoen).

Wenselijk

Uit de raadpleging zien we vanuit de stad een overduidelijke voorkeur voor variant 3, waarin de historische gracht op het Kort Rapenburg in Leiden in ere wordt hersteld. Variant 1 volgt op ruime afstand vanwege het extra groen, de lagere kosten en het waarborgen van verkeer en veiligheid van fietsers en voetgangers op het Kort Rapenburg. Variant 2 wordt gezien als een tussenoplossing met ruimte voor zowel groen als water, maar biedt volgens de meedenkers minder voordelen dan de andere twee varianten. Vandaar dat deze optie als minst aantrekkelijk naar voren kwam.

Proces

De resultaten van het onderzoek zijn aangeboden aan de gemeenteraad. Zo hebben zij de benodigde informatie om bij de Kaderbrief een afweging te maken over het terugbrengen van de historische gracht op het Kort Rapenburg.