Gemeente Leiden stimuleert circulair werken in eigen bouwprojecten met de ‘Leidse Ladder’

In Leiden wordt veel gebouwd. Dat is hard nodig om bijvoorbeeld te zorgen dat er voldoende woningen komen, de openbare ruimte prettig is ingericht en de stad goed bereikbaar blijft. De bouw heeft echter wel een grote impact op het milieu. Daar wil de gemeente Leiden iets aan doen. Met het monitoringsinstrument ‘de Leidse Ladder Circulaire Bouw’ maakt de gemeente circulair bouwen inzichtelijk en zorgen we voor een gemeenschappelijke aanpak van circulair werken in gemeentelijke bouwprojecten. In zowel de openbare ruimte als het gemeentelijk vastgoed. Het college van burgemeester en wethouders heeft het ‘Beleid Leidse Ladder Circulaire Bouw’ vastgesteld.

De Leidse Ladder Circulaire Bouw, afgekort ‘de Leidse Ladder’, gaat om circulair bouwen in brede zin. Circulair bouwen betekent:

• preventie van materiaalgebruik: niet doen wat niet nodig is en verminderen van de materiaalvraag;
• waardebehoud: hergebruik van materialen en grondstoffen en levensduurverlenging, en;
• waardecreatie: gebruik duurzame materialen en grondstoffen en ontwerp voor meerdere levenscycli.

Leidse Ladder

Met de Leidse Ladder kent de gemeente punten toe voor circulaire maatregelen in projecten in de openbare ruimte en gemeentelijke vastgoedprojecten. In het ‘Beleid Leidse Ladder’ staat hoe de gemeente de Leidse Ladder toepast en hoe het ambitieniveau (het minimaal te behalen punten) komende jaren stapsgewijs verhoogd wordt. Hiermee vertaalt de gemeente Leiden beleid naar uitvoering en bereidt de gemeente zich voor op 100% circulair aanbesteden in 2030.

Wethouder Yvonne van Delft (Circulaire Economie): “In de bouw gaat het om grote materiaalstromen en veel CO2-impact. Gemeente Leiden wil de impact op het milieu bij de bouw van gemeentelijk vastgoed en bij de herinrichting van de openbare ruimte flink verlagen. Met de Leidse Ladder kunnen we goed sturen en monitoren hoe we meer en beter circulair gaan werken de komende jaren.”

Overstappen naar circulaire bouw

Gemeente Leiden heeft afgelopen jaren al belangrijke stappen gezet. Zo is hergebruik van gebakken klinkers in wijkvernieuwingsprojecten al de norm. Ook verminderen we het gebruik van bestratingsmateriaal, waardoor ook ruimte ontstaat voor vergroening. Of wordt – als dat kan – alleen de toplaag van een asfaltweg vervangen, zoals bij de Churchilllaan. Waar mogelijk knappen we speeltoestellen op, in plaats van dat we ze vervangen door nieuwe. En gemeente Leiden heeft een brug uit Veenendaal overgenomen. De Leidse Ladder stimuleert de gemeentelijke organisatie om circulair bouwen verder te verhogen, zoals door minder, gebruikte of duurzamere materialen toe te passen.

Circulaire economie in 2050

Gemeente Leiden streeft naar een circulaire economie in 2050. In oktober 2023 heeft de gemeenteraad de strategie Circulaire Economie 2024-2027 vastgesteld. Eén van de hoofdthema’s hierbinnen is circulaire bouw. De gemeente heeft een bijzondere rol als het gaat om bouwprojecten, omdat zij opdrachtgever en eigenaar is van gemeentelijk vastgoed en de openbare ruimte. Om circulariteit in gemeentelijke bouwprojecten te vergroten en om voortgang te monitoren, heeft gemeente Leiden de Leidse Ladder ontwikkeld.

Eerder ondertekende de gemeente het Betonakkoord, om circulariteit in de betonketen te stimuleren. Ook stelde gemeente Leiden – als eerste gemeente van Nederland – circulair sloopbeleid vast, waardoor het materiaal dat vrijkomt bij het slopen en bouwrijp maken van gemeentelijke eigendommen zo veel mogelijk wordt hergebruikt en hoogwaardig wordt gerecycled. Zo draagt de gemeente Leiden bij aan de transitie naar een circulaire economie.