De meeste bezoekers van Leidse binnenstad zijn loyaal en komen op de fiets

29 januari 2025, 16:11

Welk vervoersmiddel kiezen de bezoekers van onze binnenstad, en waarom? De gemeente Leiden en Centrummanagement Leiden hebben meegedaan aan een onderzoek van Platform Binnenstadsmanagement en BRO/Movares dat de relatie tussen mobiliteit en economie in centrumgebieden onderzoekt. De uitkomsten van de uitgevoerde onderzoeken geven een feitenbasis, zodat we samen tot de beste keuzes voor de toekomst van onze binnenstad kunnen komen.

In Leiden komen substantieel meer mensen te voet en met de fiets dan met de auto in vergelijking met andere steden. Dit geldt ook voor de mensen die naar de binnenstad van Leiden komen om recreatief te winkelen. Het is positief voor het economisch functioneren als de binnenstad meer fietsende en lopende bezoekers weet aan te trekken. Niet alleen omdat ze per saldo meer besteden, maar ook omdat ze sterk gebonden zijn aan het centrum. “Kortom, het meer binden van je eigen inwoners, en dus het stimuleren van maatregelen ten gunste van de modaliteiten voet en fiets, heeft economisch veel voordelen”, zo concluderen de onderzoekers.

Loyale bezoeker

Voor de opbouw van de Leidse binnenstadseconomie geldt dat onze eigen inwoners en die van de regiogemeenten het grootste deel van de bezoekersaantallen vormen en zij komen veelal met de fiets of te voet. Voor de toekomstvastheid van onze binnenstad is dat een sterk vertrekpunt. Fietsers en voetgangers zijn daarnaast over het algemeen loyale bezoekers. “Bezoekers van dichtbij komen (veel) vaker dan bezoekers van verder weg”, zo stellen de onderzoekers. Uit het onderzoek blijkt dat juist in Leiden de loyaliteit van bezoekers opvallend hoog is: bezoekers komen gemiddeld 7,5 keer per maand naar de binnenstad. Tegelijkertijd is de omzet ook afhankelijk van bezoekers met auto en OV en blijft dat ook een belangrijke groep bezoekers.

Het belang van de fiets en de voetganger voor Leiden is te zien in de totale omzetcijfers van de binnenstad. Samen zijn ze goed voor circa de helft van alle omzet. In Leiden geldt dat circa 343 unieke voetgangers of 471 unieke fietsers in totaal hetzelfde uitgeven als 1.000 unieke autobezoekers.

De Leidse binnenstad is daarmee ten opzichte van andere steden minder afhankelijk van autobezoekers. De opbouw van de Leidse binnenstadsbezoekers is daarmee solide, betrouwbaar en minder gevoelig voor schommelingen. Een gunstige uitgangspositie. Dat wil niet zeggen dat autobezoekers niet belangrijk zijn voor de stad, integendeel: ook zij vertolken een belangrijke waarde, namelijk 18% van de totale omzet komt in de Leidse binnenstad van automobilisten. De bezoekers van verder weg zijn weliswaar minder trouw aan één centrum en komen vaker met de auto of het openbaar vervoer, maar voor diverse branches is dit type bezoeker essentieel.

Betekenis resultaten

Wethouder Ashley North (Klimaat Mobiliteit en Financiën): “De uitkomsten van het rapport zijn mede een resultaat van de keuzes van de raad om te investeren in een hoogwaardige openbare ruimte met groen en terrassen, een goede bereikbaarheid voor alle bezoekers aan de binnenstad en aantrekkelijke parkeervoorzieningen voor fietsen en auto’s. Ze onderstrepen ook de waarde van de gezamenlijke inspanningen van gemeente, bewoners en ondernemers en onze jarenlange inzet voor een aantrekkelijke en vitale binnenstad.”

Uit de representatieve resultaten en een groot deel van de reacties van de ondervraagden blijkt dat we met de juiste zaken bezig zijn. We werken aan het aantrekkelijker maken van het voetgangersgebied met het project Ruimte op Straat en het oplossen van fietsparkeerknelpunten. Zo is het trottoir bij de 2e Binnenvestgracht nu volledig beloopbaar, we streven naar eenzelfde effect op de trottoirs van het Noordeinde. We gaan het verblijfsgebied op de Oude Varkensmarkt en ‘t Gangetje en Nieuwe Rijn, Nieuwstraat en Hoge Woerd verbeteren. We verbeteren onze fietsroutes naar het centrum en we gaan extra stallingsruimten realiseren zoals de nieuwe fietsenstalling Breestraat, fietsenstalling Lange Mare en bij het station. Om de gastvrijheid van de binnenstad voor autobezoekers te waarborgen zijn we van plan om een nieuwe garage te bouwen op de plek van de Morspoorgarage. Daarnaast blijven we werk maken van een goede hoofdinfrastructuur, zoals de RijnlandRoute en de Leidse Ring Noord.

Gijs Holla (Centrummanager Leiden): “Ons doel met het onderzoek is om het gesprek samen aan te gaan, en ons te baseren op feiten. En ons doel is om het imago en de bereikbaarheid van Leiden met de auto te verbeteren. Dat doen we onder andere door samen enkele acties op te pakken die bijdragen aan een economisch vitale binnenstad. Voorbeelden zijn een campagne gericht op het goedkoop parkeren in de gemeentelijke garages, een campagne gericht op het gratis stallen van fietsen in de fietsenstallingen en het beter vindbaar maken van de parkeergarage Garenmarkt en de kort-parkeerplekken op straat”.

Vervolgstappen

En hoewel Leiden verhoudingsgewijs veel minder afhankelijk is van bezoekers die met de auto komen en de fietser en voetganger een veel grotere waarde vertegenwoordigen, blijven voor de omzet van het recreatief winkelen alle bezoekers met verschillende vervoersmiddelen van belang, ook die met OV en auto. Om de Leidse binnenstad economisch vitaal te houden, is voortdurende aandacht nodig om het evenwicht tussen het aanbod, de openbare ruimte en de mobiliteit goed te houden. Dat is niet alleen een zaak van de gemeente, maar ook van de ondernemers en vastgoedeigenaren. Daarom gaan de gemeente en Centrummanagement Leiden samen een aantal acties oppakken en vervolg geven aan het betekenis geven van de cijfers uit het onderzoek. Samen moeten we stappen zetten om dit evenwicht te blijven bewaken. We gaan aan de slag met het omgevingsprogramma over de koers en werken verder aan de maatregelen op alle drie onderdelen; aanbod, openbare ruimte en mobiliteit.