Natuurvriendelijk (ver)bouwen

Wilt u gaan (ver)bouwen, isoleren of slopen? Dan is het belangrijk dat u rekening houdt met beschermde soorten. In de spouwmuren, daken en andere delen van veel huizen in Leiden komen dieren voor, zoals huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen. Deze dieren zijn beschermd door de Omgevingswet. Op deze pagina leest u waar u allemaal aan moet denken als u natuurvriendelijk gaat (ver)bouwen.

Hoe kunt u (ver)bouwen, slopen of isoleren?

Door de Omgevingswet is het nodig bij (ver)bouwen rekening te houden met beschermde diersoorten. Er zijn drie mogelijkheden om natuurvriendelijk te (ver)bouwen die we hieronder uitleggen.

1. Aan de slag volgens de Landelijke aanpak Natuurvriendelijk isoleren

Wilt u alleen isoleren? Vloerisolatie, glasvervanging en dak- of gevelisolatie van binnenuit mag u zonder vergunning uitvoeren. Bij spouwmuurisolatie, dakisolatie aan de buitenkant of kozijnvervanging hebt u mogelijk wel een vergunning nodig. Per wijk of buurt mogen deze maatregelen nu al tot een bepaald maximum zonder een omgevingsvergunning voor flora- en fauna activiteiten uitgevoerd worden. Woningeigenaren moeten wel een isolatiebedrijf inhuren dat zich aan de voorwaarden van natuurvriendelijk isoleren houdt. Het bedrijf kan vooraf voor u controleren of het maximum-aantal is bereikt. Als het maximum is bereikt, mag u de maatregelen alleen uitvoeren na een gewoon vergunningstraject (optie 2).

Zoek een bedrijf dat natuurvriendelijk isoleert

Houd rekening met de natuurkalender

In de periodes tussen 1 april en 31 juli (kraam- of broedperiode) en 1 november en halverwege maart (winterslaap) mag u geen isolatiewerkzaamheden uitvoeren. Is de woning voorafgaand aan die periodes al natuurvrij gemaakt? Dan kan er wel geïsoleerd worden.

2. Zelf onderzoek uit laten voeren door een ecologisch adviesbureau

Gaat u (ver)bouwen, slopen en/of isoleren? Dan laat u een expert, zoals een ecoloog, onderzoek doen naar beschermde soorten. De ecoloog doet eerst kort onderzoek, ook wel een quickscan genoemd. Dit kost ongeveer € 1.000,-. Zijn er geen beschermde dieren of planten, dan mag u zonder vergunning aan de slag. Zijn er wel beschermde soorten aanwezig, dan is er verder onderzoek nodig. Dit kan tot € 7.000,- kosten. Ook moet u een omgevingsvergunning aanvragen. In deze vergunning staan regels die u moet volgen tijdens de bouw, sloop of isolatie.

3. U wacht op het Soortenmanagementplan (SMP)

Gaat u (ver)bouwen, slopen en/of isoleren? De gemeente vindt het belangrijk dat woningen en bedrijfspanden geïsoleerd worden. Maar het noodzakelijke onderzoek naar beschermde soorten kost veel geld. Daarom maakt de gemeente een SMP per wijk. In het SMP staan welke bedreigde dieren en planten er in een gebied voorkomen en welke acties nodig zijn om ze te beschermen. Naast het SMP vraagt de gemeente ook meteen voor een hele wijk een omgevingsvergunning voor flora- en fauna activiteiten aan. Woningeigenaren in deze wijken kunnen op deze manier isolatiemaatregelen uitvoeren zonder zelf een vergunning aan te vragen.

Werk volgens het SMP

In het SMP staan er per bouw- of isolatiemaatregel acties die u moet uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan het ophangen van vleermuiskastjes. Zo zorgen we er samen voor dat we dieren goed beschermen en zoveel mogelijk huizen en gebouwen toch kunnen isoleren.

Planning SMP

Op dit moment doet ecologisch adviesbureau Habitus onderzoek in zes wijken in Leiden. Die wijken zijn gekozen omdat er veel vraag is naar isolatie of omdat er grote gebiedsontwikkelingen gepland staan, zoals nieuwbouw of renovatie. Het onderzoek is eind 2024 gestart. In de tweede helft van 2027 verwachten we dat het SMP voor deze wijken klaar zijn. Het gaat om de wijken:

• Binnenstad Noord
• Binnenstad Zuid
• Bos- en Gasthuisdistrict
• Leiden Noord
• Roodenburgerdistrict
• Stationsdistrict

Het SMP voor de vier andere wijken is volgens planning eind 2028 klaar. Deze wijken zijn:

• Boerhaavedistrict
• Merenwijk
• Morsdistrict
• Stevenshof

Meer informatie